Wprowadzenie do filozofii umysłu i kognitywistyki

Podręcznik stanowi przystępne wprowadzenie do wybranych zagadnień z zakresu filozofii umysłu.

Dodaj
  • Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych
  • WpDoFiUmIKo
  • 1  rozdział
  • Nieograniczony dostęp

O podręczniku

Z perspektywy współczesnych badań filozoficznych coraz istotniejszą rolę odgrywa filozofia umysłu. Niektórzy skłaniają się nawet do stwiedzenia, że jest to najważniejsza współcześnie gałąź filozofii. Czy jest tak rzeczywiście? Jakie są przykładowe problemy rozważane w ramach tej dyscypliny? Jak kształtują się relacje pomiędzy filozofią umysłu a naukami kognitywnymi, które od kilku dziesięcioleci przeżywają dynamiczny rozwój? 

Udzielenie wyczerpujących odpowiedzi na te i powiązane z nimi pytania wymagałoby przynajmniej kilkutomowego opracowania. W podręczniku przyjmujemy inną strategię: staramy się naświetlić w przystępny sposób wybrane problemy z zakresu filozofii umysłu. Przystępność zakłada, że mogą z niego korzystać zarówno studenci filozofii, dla których może on stanowić pomoc w usystematyzowaniu wiedzy, jak i osoby, którym refleksja filozoficzna służy jako odskocznia od codziennych zobowiązań. Odróżnia ona go od innych opracowań dostępnych na rynku wydawniczym, które są nierzadko przesycone specjalistycznym językiem, utrudniającym odbiór treści. Dodatkowo ma charakter multimedialny: teksty uzupełniane są fragmentami wykładów, jak i pytaniami kontrolnymi. Zawiera również indeks najważniejszych haseł.

Wybór omawianych zagadnień nie jest przypadkowy, choć jak w każym tego rodzaju opracowaniu oznacza, że nie wszystkie istotne problemy zostaną poruszone.  Jesteśmy jednak przekonani, że nasz podręcznk - zgodnie z jego tytułem - może stanowić dobre wprowadzenie, będące inspiracją dla dalszych poszukiwań.
Autorami podręcznika są przedstawiciele filozofii, kognitywistyki i psychologii.

Spis rozdziałów:

I. Wprowadzenie (Marek Jakubiec)
II. Czym są filozofia umysłu i kognitywistyka? (Mateusz Hohol)
III. Umysł a ciało: wyróżnik sfery mentalnej (Krzysztof Posłajko) 
IV. Metafizyka umysłu (I): pojęcia (Mateusz Hohol)
V. Metafizyka umysłu (II): dualizm (Mateusz Hohol)
VI. Metafizyka umysłu (III): problem redukcji i fizykalizm (Mateusz Hohol)
VII. Metafizyka umysłu (IV): funkcjonalizm (Mateusz Hohol)
VIII. Metafizyka umysłu (V): emergencja (Mateusz Hohol)
IX. Metafizyka umysłu (VI): panpsychizm (Marek Jakubiec)
X. Problem intencjonalności (Krzysztof Posłajko) 
XI. Samowiedza i świadomość (Bartosz Janik)
XII. Reprezentacje umysłowe (Bartosz Janik) 
XIII. Pamięć i myślenie (Patrycja Maciaszek) 
XIV. Problem wolnej woli (Łukasz Kurek) 

Bibliografia
Indeks haseł (Marek Jakubiec)


Redakcja naukowa: Marek Jakubiec
Skład: Marek Jakubiec



Niniejszy podręcznik on-line powstał w ramach zadania „Umysł: Czym jest i jak działa?” realizowanego przez Fundację Centrum Kopernika, finansowanego w ramach grantu 538/P-DUN/2017 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Rozdziały

  1. Wprowadzenie
  2. Czym są filozofia umysłu i kognitywistyka?
  3. Umysł a ciało: wyróżnik sfery mentalnej
  4. Metafizyka umysłu (I): kluczowe pojęcia
  5. Metafizyka umysłu (II): dualizm
  6. Metafizyka umysłu (III): redukcja i fizykalizm
  7. Metafizyka umysłu (IV): funkcjonalizm
  8. Metafizyka umysłu (V): emergencja
  9. Metafizyka umysłu (VI): panpsychizm
  10. Intencjonalność
  11. Samowiedza
  12. Reprezentacje mentalne
  13. Pamięć i myślenie
  14. Problem wolnej woli
  15. Bibliografia
  16. Indeks haseł

Wykładowcy

dr Marek Jakubiec

Doktor nauk prawnych, adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Interesuje się głównie filozofią prawa, filozofią umysłu oraz badaniami nad ucieleśnieniem poznania.

Czytaj więcej

mgr Patrycja Maciaszek

Psycholog. Zajmuje się głównie psychologią poznawczą, w szczególności problematyką pamięci, a także psychologią międzykulturową i społeczną. 

Czytaj więcej

dr hab. Mateusz Hohol

Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr hab. psychologii, dr filozofii, pracuje w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ, kieruje Mathematical Cognition and Learning Lab UJ. Badacz poznania matematycznego oraz pojęciowych i metodologicznych problemów kognitywityki oraz interakcji między poznaniem i technologią. Autor wielu publikacji, w tym książki „Foundations of geometric cognition” (Routledge 2020).

Czytaj więcej

dr Krzysztof Posłajko

Doktor nauk humanistycznych specjalizujący się w filozofii umysłu. Adiunkt w Instytucie Filozofii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Czytaj więcej

dr Łukasz Kurek

Doktor nauk prawnych oraz doktor filozofii specjalizujący się w teorii i filozofii prawa, filozofii moralności, neurofilozofii oraz naukach kognitywnych. Adiunkt w Katedrze Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, współpracownik Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych. 

Czytaj więcej

mgr Bartosz Janik

Doktor nauk prawnych. Interesuje się głównie filozofią prawa, filozofią analityczną oraz filozofią umysłu.

Czytaj więcej