Trzy obrazy świata

O kursie

Obraz świata to, mówiąc prosto, zbiór odpowiedzi na pytania: Co istnieje? Co nie istnieje? Kim i czym jest człowiek? Kim i czym nie jest? Celem kursu jest opisanie, czym jest obraz świata, jak w filozofii rozumie się pytanie o istnienie oraz jaka jest rola języka w konstrukcji światoobrazu; a następnie rekonstrukcja trzech obrazów świata.

Pierwszy - jako nam najbliższy - omówiony zostaje współczesny obraz świata implikowany przez nauki przyrodnicze. Nawet on jednak okazuje się kryć w sobie wielkie tajemnice i nie ma właściwie zgody np. na to, co tak naprawdę istnieje w fizyce, albo jakie są konsekwencje światopoglądowe teorii ewolucji. Jako drugi zostanie zrekonstruowany późnośredniowieczny i wczesnorenesansowy obraz świata ówczesnej europejskiej inteligencji: warstwowy świat, sfera niebieska, Bóg i aniołowie, podziemny świat ożywionych minerałów, alchemia i, być może, magia?

Na koniec podejmiemy próbę odtworzenia obrazu świata zupełnie odmiennego: nie "świata obiektywnego" - zbioru rzeczy we wspólnej przestrzeni, lecz "świata subiektywnego" - pojedynczego strumienia świadomości, w którym przejawiają się wrażenia zmysłowe, myśli, przeczucia, emocje. Po wprowadzeniu w temat z perspektywy europejskiej - rozpoczynając od Kartezjusza, ale głównie przez pryzmat XX-wiecznego kierunku filozoficznego zwanego fenomenologią - udamy się na Wschód, aby zbadać sposób, w jaki rekonstruowana jest rzeczywistość w wybranych prądach filozoficznych skoncentrowanych na podmiocie, zwłaszcza taoizmie oraz buddyzmie zen.

Kurs powstał w ramach grantu Science for Ministry in Poland przyznanego Centrum Kopernika przez Fundację Johna Templetona.