">

Ewolucja w kulturze

Kurs otwarty

Darwin zmienił nie tylko oblicze biologii. To prawdziwy bohater współczesnej kultury.  

Zapisz się
  • Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych
  • EwWKu
  • 11  wykładów
  • Kurs otwarty
  • 11 czerwca 2023

O kursie

Dzieło "O powstawaniu gatunków" opublikowane przez Karola Darwina w 1859 roku zrewolucjonizowało biologię. Gdy 12 lat później ukazała się druga najsłynniejsza praca Darwina "O pochodzeniu człowieka" wiadomo było już, że teoria ewolucji dotyczy bardzo szerokiej klasy zjawisk, w tym także naszej genezy. Darwinowskie spojrzenie na świat stopniowo zaczęło rozszerzać swój zakres poza samą biologię, wywołując coraz to nowe dyskusje i kontrowersje. Stało się także inspiracją dla ludzi sztuki - malarzy i literatów. Dziś teoria ewolucji stanowi nie tylko podstawę nauk o życiu, ale jest trwałym motywem w kulturze europejskiej. Gości już nie tylko na kartach książek, ale i na srebrnym ekranie, a także objawia się w czarnym humorze, którym nascycone są tzw. Nagrody Darwina. Sposób myślenia o świecie zapoczątkowany przez Darwina zadomowił się więc w naszym myśleniu o świecie na dobre. Relacje między szerokorozumianą kulturą oraz teorią ewolucji są nierzadko dwukierunkowe. Widać to najepiej na przykładzie dyskusji toczących się wokół religii. Z jednej strony obserwuje się napięcia światopoglądowe: niektórzy odrzucają teorię ewolucji w imię literalnej interpretacji Biblii, podczas gdy inni wręcz odwrotnie - odrzucają religię w imię nauki. Z drugiej strony jednak sama teoria ewolucji dostarcza wyjaśnienia genezy religii i innych zjawisk społecznych, takich jak moralność i prawo. W niniejszym kursie spróbujemy przyjrzeć sie bliżej wszystkim tym zjawiskom. 

Niniejszy kurs on-line powstał w ramach zadania „Ewolucja wszechświata-życia-kultury” realizowanego przez Fundację Centrum Kopernika, finansowanego w ramach umowy 625/P-DUN/2016 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Program

  1. Dlaczego teoria ewolucji?
  2. Czym jest kultura?
  3. O człowieku i zwierzętach, czyli natura ludzka w świetle ewolucji
  4. Ewolucja i moralność
  5. Ewolucja i prawo
  6. Ewolucja i religia: między konfliktem a integracją
  7. Religia w świetle ewolucji
  8. Ewolucja i sztuka
  9. Ewolucja w literaturze i na ekranie
  10. Darwin jako bohater literacki
  11. Podsumowanie: Darwinowskie mity w kulturze
  12. Egzamin

Wymagane umiejętności

Podstawowe elementy teorii ewolucji przedstawiane są na wykładzie pierwszym, zaś elementy kulturoznawstwa na wykładzie drugim, dzięki czemu materiał prezentowany podczas kolejnych wykładów nie powinien sprawiać nikomu problemu. Kurs przeznaczony jest więc dla wszystkich zainteresowanych osób i nie wymaga uprzedniej wiedzy.

Wykładowcy

dr hab. Mateusz Hohol

Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr hab. psychologii, dr filozofii, pracuje w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ, kieruje Mathematical Cognition and Learning Lab UJ. Badacz poznania matematycznego oraz pojęciowych i metodologicznych problemów kognitywityki oraz interakcji między poznaniem i technologią. Autor wielu publikacji, w tym książki „Foundations of geometric cognition” (Routledge 2020).

Czytaj więcej